Συστάσεις για τον εμβολιασμό έναντι SARS CoV-2 σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση |
Πηγή: http://www.helani.gr/
— Σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων έναντι του ιού Sars cov 2:
Σύμφωνα με τον Αμερικανικό οργανισμό CDC (Centers for Disease Control and Prevention), η ανοσοποίηση με mRNA εμβόλιο έναντι του ιού SARS-CoV2, μπορεί να διενεργηθεί σε ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα. Σημειώνεται ότι προς το παρόν, δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα ασφαλείας, ωστόσο ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα συμπεριλαμβάνονται στις έως τώρα κλινικές δοκιμές [1]. Σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό MSIF ( Multiple Sclerosis International Federation) , βάσει της προηγούμενης εμπειρίας με εμβολιασμούς πχ. έναντι στελεχών των ιών της γρίππης και των έως τώρα αποτελεσμάτων των κλινικών μελετών, ο εμβολιασμός με mRNA εμβόλιο έναντι του ιού SARS CoV-2 θεωρείται ασφαλής σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση και δεν αναμένεται αύξηση των πιθανοτήτων υποτροπής ή εξέλιξης της αναπηρίας από αυτόν [2]. Ο Αγγλικός οργανισμός National Multiple Sclerosis Society συστήνει επίσης τη διενέργεια του εμβολιασμού με mRNA εμβόλιο έναντι του ιού SARS CoV-2 σε ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση καθώς σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, τα εγκεκριμένα mRNA εμβόλια φαίνεται να είναι ασφαλή [3]. Όλοι οι παραπάνω Οργανισμοί συμφωνούν ότι τα mRNA εμβόλια φαίνεται να είναι ασφαλή για χρήση σε όλους τους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση, ανεξάρτητα από το είδος της ανοσοτροποποιητικής αγωγής που λαμβάνoυν [1-3].—
Σχετικά με την αποτελεσματικότητα των mRNA εμβολίων έναντι του ιού SΑRS CoV-2:
Ασθενείς υπό αγωγή με anti-CD20 θεραπεία (οκρελιζουμάμπη, ριτουξιμάμπη, οφατουμουμάμπη), αλεμτουζουμάμπη ή κλαδριβρίνη ενδέχεται να παρουσιάσουν μειωμένη παραγωγή αντισωμάτων κατόπιν εμβολιασμού [3-5]. Γενικά, δε συστήνεται η διακοπή αυτών των αγωγών, με σκοπό την αυξημένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Ακόμα και η ελαττωμένη παραγωγή αντισωμάτων φαίνεται ότι είναι προτιμότερη από την μη υπαρξή τους, όποτε και οι ασθενείς υπό αυτές τις θεραπείες θα πρέπει να εμβολιάζονται [1-3,6]. Ωστόσο, οι θεράποντες ιατροί θα πρέπει να εξετάζουν το ενδεχόμενο καθυστέρησης της επόμενης χορήγησης μιας τέτοιας αγωγής, εφόσον γνωρίζουν τη χρονική στιγμή του προγραμματισμένου εμβολιασμού των ασθενών, ώστε να δοθεί χρόνος για επαρκή παραγωγή αντισωμάτων, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν και την επίπτωση της καθυστέρησης της αγωγής στην πιθανή επιδείνωση ή μη-ελέγχου της ενεργότητας της πολλαπλής σκλήρυνσης [7,8].
Σχετικά με την έναρξηθεραπείας με anti-CD20, αλεμτουζουμάμπη, κλαδριβρίνη ή τροποποιητές S1P, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο αυτή να καθυστερήσει, εφόσον είναι διαθέσιμη η ημερομηνία εμβολιασμού, ώστε να εξασφαλιστεί επαρκής ανοσιακή απάντηση, λαμβάνοντας ωστόσο πάντα υπόψιν την επίπτωση που μπορεί να έχει η καθυστέρηση της έναρξης της αγωγής στην πορεία της πολλαπλής σκλήρυνσης [3].
— Σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων που δεν βασίζονται στην mRNA τεχνολογία, δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής επαρκή δεδομένα. Σύμφωνα με τα φύλλα χρήσης οδηγιών ορισμένων νοσοτροποποιητικών φαρμάκων, ο εμβολιασμός με ζώντες εξασθενημένους οργανισμούς θα πρέπει να αποφεύγεται ή δεν έχει επαρκώς μελετηθεί. Ωστόσο, εμβόλια όπως αυτά της Οxford-AstraZeneca, Johnson & Johnson, Sputnik που περιέχουν αδενοϊούς χωρίς δυνατότητα πολλαπλασιασμού [9-11] (vectors), δεν αναμένεται να παρουσιάζουν θέματα ασφαλείας. Απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για τη λήψη ασφαλών συμπερασμάτων, ως εκ τούτου, η παρούσα αναφορά θα επικαιροποιηθεί μόλις είναι διαθέσιμα αντίστοιχα δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας.
— Η απόφαση για τη χρονική στιγμή του εμβολιασμού SΑRS CoV-2 θα πρέπει να λαμβάνεται εξατομικευμένα και κατόπιν συζήτησης του ασθενούς με τον θεράποντα ιατρό του. Ωστόσο, η ευθύνη για την εξάπλωση της επιδημίας βαραίνει όλους μας και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρούνται οι εθνικές οδηγίες σχετικά με τα μέτρα ατομικής προστασίας όπως αναφέρονται από τον ΕΟΔΥ [12].
— Στην ΕΛΛ.Α.ΝΑ. βρίσκεται σε εξέλιξη επεξεργασία όλων των δεδομένων της βιβλιογραφίας αναφορικά με τη συνολική διαχείριση της Πολλαπλής Σκλήρυνσης και άλλων αυτοάνοσων νευρολογικών νοσημάτων κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19.
— Με μέριμνα της ΕΛΛ.Α.ΝΑ. θα επικαιροποιούνται οι αναρτημένες συστάσεις ή πληροφορίες. Για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή πληροφορία μπορείτε να επικοινωνείτε με την ΕΛΛ.Α.ΝΑ.
Πηγές :
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/recommendations/underlying-conditions.html. Accessed on 17th January 2020.
- https://www.msif.org/news/2020/02/10/the-coronavirus-and-ms-what-you-need-to-know/. Accessed on 17th January 2020.
- https://www.mssociety.org.uk/what-we-do/news/ms-society-medical-advisers-release-consensus-statement-covid-19-vaccines. Accessed on 17th January 2020.
- Zheng C, Kar I, Chen CK, Sau C, Woodson S, Serra A, Abboud H. Multiple Sclerosis Disease-Modifying Therapy and the COVID-19 Pandemic: Implications on the Risk of Infection and Future Vaccination. CNS Drugs. 2020 Sep;34(9):879-896.
- 5. Ciotti JR, Valtcheva MV, Cross AH. Effects of MS disease-modifying therapies on responses to vaccinations: A review. Mult Scler Relat Disord. 2020 Oct; 45:102439.
- MS Minute: The COVID-19 Vaccine & Vaccine Readiness in MS, Giovannoni G,Smets I, Reyes S available at https://practicalneurology.com/articles/2021-jan/ms-minute-the-covid-19-vaccine-vaccine-readiness-in-ms
- Houot R, Levy R, Cartron G, Armand P. Could anti-CD20 therapy jeopardise the efficacy of a SARS-CoV-2 vaccine? Eur J Cancer. 2020 Sep; 136:4-6.
- Baker D, Roberts CAK, Pryce G, Kang AS, Marta M, Reyes S, Schmierer K, Giovannoni G, Amor S. COVID-19 vaccine-readiness for anti-CD20-depleting therapy in autoimmune diseases. Clin Exp Immunol. 2020 Nov;202(2):149-161.
- Voysey M, Clemens SAC, Madhi SA, et al. Safety and efficacy of the ChAdOx1 nCoV-19 vaccine (AZD1222) against SARS-CoV-2: an interim analysis of four randomised controlled trials in Brazil, South Africa, and the UK. Lancet. 2020.
- Bos R, Rutten L, van der Lubbe JEM, et al. Ad26 vector-based COVID-19 vaccine encoding a prefusion-stabilized SARS-CoV-2 Spike immunogen induces potent humoral and cellular immune responses. NPJ Vaccines. 2020;5:91.
- Balakrishnan VS. The arrival of Sputnik V. Lancet Infect Dis. 2020; 20:1128.
- https://eody.gov.gr/neos-koronaios-covid-19/
Επιμέλεια Κειμένου
Για την ΕΛΛ.Α.ΝΑ.,
Χρήστος Μπακιρτζής
Μαρίνα Μποζίκη
Νικόλαος Γρηγοριάδης